Διαμαρτυρία για παραμονή στο ψυχιατρείο ατόμων με αυτισμό και νοητική υστέρηση

Με το κλείσιμο του θαλάμου 14 του Νοσοκομείου Αθαλάσσας οριστικά τον περασμένο Απρίλιο, άτομα με αυτισμό και αναπηρίες που βρίσκονταν εκεί αποϊδρυματοποιήθηκαν στις 18 του ίδιου μήνα, ενώ κάποια άλλα, μεταξύ αυτών και ο Κωνσταντίνος, μετακινήθηκαν σε άλλους θαλάμους του Νοσοκομείου.

Ο Σύνδεσμος κάνει λόγο για «άρνηση του Τμήματος Κοινωνικής Ενσωμάτωσης να συμβάλει στην αποϊδρυματοποίηση» του Κωνσταντίνου και για παραβίαση των δικαιωμάτων του που απορρέουν από τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για Άτομα με Αναπηρία, στην οποία η Κύπρος είναι συμβαλλόμενο μέρος.

Η αδερφή του 37χρονου, Μαρία, κατήγγειλε πως «ελλείψει άλλων δομών η ευρωπαϊκή Κύπρος του 2016 οδηγεί άτομα με νοητική στέρηση και αυτισμό μετά από κάποια κρίση, μέσα στους πλέον ακατάλληλους θαλάμους του νοσοκομείου Αθαλάσσας. Πρόκειται για δωμάτια που θυμίζουν μπουντρούμια με έντονη δυσωδία, φθαρμένους τοίχους, φθαρμένα πατώματα, φθαρμένη επίπλωση, χωρίς να ενδιαφερθεί κάποιος να βελτιώσει το χώρο».

Η ίδια απέδωσε τη μη αποϊδρυματοποίηση του αδερφού της στην «άκαμπτη στάση» του Τμήματος Κοινωνικής Ενσωμάτωσης Ατόμων με Αναπηρίες, το οποίο υπάγεται στο Υπουργείο Εργασίας.

«Παραφουσκώθηκε η περίπτωση του Κωνσταντίνου ούτως ώστε να θεωρείται ότι δεν είναι άξιος να ακολουθήσει και τα άλλα άτομα στην αποϊδρυματοποίηση», ανέφερε.

Η οικογένεια του 37χρονου έχει στα χέρια της, σύμφωνα με την αδερφή του, προκαταρκτική γνωμάτευση από το γραφείο της Επιτρόπου Διοικήσεως και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων που αναφέρει ότι πρέπει να καταβληθεί η μέγιστη δυνατή προσπάθεια αποϊδρυματοποίησής του, καθώς και σχετική εισήγηση της ιατρού του.

«Κάναμε πάρα πολλές προσπάθειες, στείλαμε και επιστολή από τις 19 Απριλίου 2016 στην Υπουργό ως οικογένεια και ζητούμε να εξετάσει το ζήτημά μας και από τότε δεν πήραμε καμιά απάντηση» είπε.

Όπως ανέφερε η Μαρία Κλεάνθους, μέλος Διοικητικού Συμβουλίου Συνδέσμου για Άτομα με Αυτισμό, μαζί με τον Κωνσταντίνο βρίσκονται άλλα δέκα περίπου άτομα με νοητική στέρηση στο ψυχιατρείο.

Θα έπρεπε να υπάρχουν κατάλληλες στέγες σε κοινότητες στις οποίες να μπορούν να φιλοξενούνται αυτά τα άτομα, τόνισε, σημειώνοντας ότι οι υποδομές αυτές δεν δημιουργούνται για οικονομικούς λόγους.

Η κ. Κλεάνθους είπε ότι η συνάντηση που είχε το πρωί ο Σύνδεσμος με τη Διευθύντρια του Τμήματος Κοινωνικής Ενσωμάτωσης δεν έφερε κάποιο ικανοποιητικό αποτέλεσμα, προσθέτοντας πως ο Σύνδεσμος ζητά να δει την Υπουργό.

Η βουλευτής ΑΚΕΛ Σκεύη Κουκουμά,, είπε πως μετά το κλείσιμο του θαλάμου 14, κάποια άτομα έχουν μετακινηθεί σε χειρότερες συνθήκες και ότι το κράτος οφείλει να στηρίξει τα άτομα αυτά και τις οικογένειές τους. Πρόσθεσε ότι το θέμα θα τεθεί για συζήτηση στην Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων της Βουλής.

Ο Παναγιώτης Σαββίδης, Διευθυντής Οικονομικών Θεμάτων της Συμμαχίας Πολιτών και πατέρας δύο παιδιών με αυτισμό, είπε πως «το Υπουργείο Εργασίας εξακολουθεί να θεωρεί τα λεφτά σε άτομα με αυτισμό ως λεφτά πεταμένα».

Μίλησε για «προσωπική ευθύνη» τόσο της Υπουργού όσο και των διευθυντών των Τμημάτων του Υπουργείου «οι οποίοι αγνοούν παντελώς τα ζητήματα που αφορούν τα άτομα με αυτισμό και ευρύτερα τα άτομα με νοητικές αναπηρίες» και για ανύπαρκτη συνεργασία μεταξύ του Υπουργείου και των οργανώσεων.

«Δυστυχώς παρασύρουν μέχρι και τον Πρόεδρο Αναστασιάδη στα ψέματα τα οποία αραδιάζουν καθημερινώς στο Υπουργείο Εργασίας σχετικά με τη συνεργασία που έχει με τις οργανώσεις των αναπήρων», όπως υποστήριξε ο ίδιος.

«Θεωρούμε ότι πρέπει να κρούσουμε τον κώδωνα του κινδύνου» δήλωσε η Β` Αντιπρόεδρος του Κινήματος Οικολόγων – Συνεργασίας Πολιτών, Έφη Ξάνθου, προσθέτοντας ότι δεν υπάρχει αρωγή από το κράτος προς τα άτομα με ψυχικές ασθένειες, υπάρχουν πολλά προβλήματα και πρέπει άμεσα να βρεθούν τρόποι για να βοηθηθούν.

Υπουργός Εργασίας : θα συνεχίσουμε την συνεργασία μας με όλους τους αρμόδιους φορείς και τις οργανώσεις για διασφάλιση των δικαιωμάτων των ατόμων με αναπηρία

Απάντηση στις κατηγορίες έδωσε το απόγευμα η Υπουργός Εργασίας Ζέτα Αιμιλιανίδου η οποία δήλωσε πως για  πάρα πολλά χρόνια απασχόλησε τις κρατικές Υπηρεσίες και την κυπριακή κοινωνία το θέμα του τερματισμού λειτουργίας του Θαλάμου 14 του Νοσοκομείου Αθαλάσσας και της αποϊδρυματοποίησης των ατόμων με νοητική αναπηρία και σοβαρές διαταραχές συμπεριφοράς που διέμεναν σε αυτόν. Για το θέμα, η Κύπρος είχε, κατά την τελευταία δεκαετία. δεχθεί επανειλημμένα παρατηρήσεις και συστάσεις από την Επιτροπή του Συμβουλίου της Ευρώπης.

Το Υπουργείο Εργασίας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, είπε,  πέτυχε μετά από πολλές προσπάθειες και τη συνεργασία όλων, να λειτουργήσει μια νέα κατοικία οικογενειακού τύπου, η οποία έγινε το σπίτι 8 ατόμων, τα οποία λαμβάνουν υποστήριξη πάνω σε πλήρη βάση από νοσηλευτές ψυχικής υγείας, εργοθεραπεύτρια και φροντιστές. Ο Θάλαμος 14 του Νοσοκομείου Αθαλάσσας επιτέλους έκλεισε μετά από χρόνια ολόκληρα άκαρπων προηγούμενων προσπαθειών.

Είναι, επομένως, με έκπληξη που το Υπουργείο Εργασίας, πρόσθεσε, παρακολουθεί τις αρνητικές δηλώσεις που γίνονται από όσους είναι γνώστες των πολύχρονων προσπαθειών για κλείσιμο του Θαλάμου 14, που φέτος έγινε πραγματικότητα.

Στο Νοσοκομείο Αθαλάσσας, συνέχισε, εξακολουθούν να διαμένουν και άλλα άτομα με νοητική αναπηρία και σοβαρές διαταραχές συμπεριφοράς και το Υπουργείο Υγείας και οι Υπηρεσίες Ψυχικής Υγείας που έχουν την αρμοδιότητα λειτουργίας του Νοσοκομείου Αθαλάσσας, προβαίνουν στα απαραίτητα μέτρα προς βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης εντός του νοσοκομείου και ήδη λήφθηκαν ενέργειες που βελτίωσαν την κατάσταση των ατόμων με νοητική αναπηρία ή και αυτισμό.

Η κυρία Αιμιλιανίδου είπε πως είναι γεγονός ότι η Σύμβαση του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες καθορίζει το δικαίωμα κάθε ατόμου με αναπηρία να διαμένει στην κοινότητα σε ίση βάση με όλους. Στις περιπτώσεις όμως ατόμων με σοβαρές και πολλαπλές αναπηρίες και ιδίως ατόμων που έχουν διαμείνει για χρόνια σε ψυχιατρεία, αυτό προϋποθέτει την εξασφάλιση κατάλληλης κατοικίας, αλλά κυρίως την παροχή όλων των απαραίτητων υποστηρικτικών υπηρεσιών για μια ασφαλή και αξιοπρεπή διαβίωση, θεραπεία, φροντίδα, εκπαίδευση, ψυχαγωγία, κοινωνικοποίηση, αποκατάσταση. Οι υπηρεσίες αυτές απαιτούν ομάδα ειδικών, δηλαδή ψυχίατρου, ψυχολόγου, νοσηλευτή ψυχιατρικής, εργοθεραπευτή, φροντιστή, συνοδού, κ.ά.

Ανέφερε ακόμα ότι το Υπουργείο Εργασίας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων έχει καθημερινά, τόσο σε επίπεδο Υπουργού όσο και σε επίπεδο Τμημάτων, συναντήσεις και διαβουλεύσεις με τις οργανώσεις που εκπροσωπούν τα άτομα με αναπηρίες. Το ίδιο γίνεται και με τον Σύνδεσμο για τα Άτομα με Αυτισμό, ο οποίος συγκεκριμένα λαμβάνει σημαντικές χορηγίες τόσο από τις Υπηρεσίες Κοινωνικής Ευημερίας όσο και από το Τμήμα Κοινωνικής Ενσωμάτωσης Ατόμων με Αναπηρίες, για να λειτουργεί τα Κέντρα Ημέρας και τα ειδικά προγράμματά του για τα άτομα με αυτισμό, σε όλες τις πόλεις. Το ίδιο και δεκάδες άλλες οργανώσεις για άτομα με κάθε τύπου αναπηρίας.

Ο μηδενισμός και η στείρα άρνηση κάθε θετικής προσπάθειας του Υπουργείου Εργασίας, επεσήμανε η υπουργός, δεν υποβοηθά τη συνεργασία και το εποικοδομητικό πνεύμα που είναι απαραίτητο σε έναν τόσο δύσκολο και ευαίσθητο τομέα, που χρειάζεται τις προσπάθειες όλων για τη διασφάλιση των δικαιωμάτων των ατόμων με αναπηρία.

Στο πλαίσιο της δεοντολογίας αλλά και του σεβασμού των προσωπικών δεδομένων οιοδήποτε ανθρώπου, δεν θα ανακοινωθεί οτιδήποτε για συγκεκριμένη περίπτωση που είδε το φως της δημοσιότητας, ανέφερε.
Το Υπουργείο Εργασίας, σε συνεργασία με το Υπουργείο Υγείας, θα συνεχίσει να αντιμετωπίζει την κάθε περίπτωση με γνώμονα την ευημερία του ίδιου του ατόμου και να στηρίζει την αποϊδρυματοποίηση του κάθε ατόμου με αναπηρία που είναι δυνατό να αποϊδρυματοποιηθεί.

Ως Υπουργείο Εργασίας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων θα συνεχίσουμε την συνεργασία μας με όλους τους αρμόδιους φορείς και τις οργανώσεις προσηλωμένοι στον στόχο μας για διασφάλιση των δικαιωμάτων των ατόμων με αναπηρία, κατέληξε η Υπουργός Εργασίας.

Πηγή: ΚΥΠΕ, ΓΤΠ