Παγκόσμια Ημέρα Προσφύγων - 65,6 εκατομμύρια το 2016

Σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, πρόσφυγας είναι ο άνθρωπος που λόγω φόβου διώξεως εξ’ αιτίας φυλής, θρησκεύματος, εθνικότητας, κοινωνικής τάξης ή πολιτικών πεποιθήσεων βρίσκεται εκτός της χώρας υπηκοότητας του και δεν μπορεί να επιστρέψει ή δεν θέλει γιατί κυριαρχεί ο φόβος.

Τα πιο πρόσφατα στοιχεία της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες είναι δραματικά. Συγκεκριμένα, οι πρόσφυγες στα τέλη του 2016 ανέρχονται στα 65,6 εκατομμύρια, 300.000 περισσότεροι από την προηγούμενη χρονιά. Κάθε λεπτό του 2016, 20 άνθρωποι αναγκάζονταν να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους. Από αυτούς, το 51% ήταν παιδιά και το 55% είναι πρόσφυγες από την Συρία, το Αφγανιστάν και το Νότιο Σουδάν.

Ο αριθμός των 65,6 εκατομμυρίων προσφύγων περιλαμβάνει τρεις σημαντικές κατηγορίες που χρήζουν προστασίας σε παγκόσμιο επίπεδο.

Αρχικά, περιλαμβάνονται οι πρόσφυγες που είναι 22,5 εκατομμύρια και είναι ο μεγαλύτερος αριθμός προσφύγων που έχει σημειωθεί στην ανθρώπινη ιστορία. 

Δεύτερον, είναι οι εσωτερικά εκτοπισμένοι οι οποίοι έφτασαν τα 40,3 εκατομμύρια στα τέλη του 2016. Όμως το πρόβλημα δεν παραμένει εσωτερικό αλλά παγκόσμιο αφού είναι σχεδόν τα δύο τρίτα του παγκόσμιου συνόλου. Τέλος, είναι οι αιτούντες ασύλου, δηλαδή άνθρωποι που εγκατέλειψαν την πατρίδα τους και αναζητούν διεθνή προστασία ως πρόσφυγες. Ο αριθμός των αιτούντων, μέχρι το τέλος του 2016 ήταν 2,8 εκατομμύρια. Συν τοι άλλοις, 75.000 αιτήματα ασύλου έχουν υποβληθεί από παιδιά που ταξίδευαν μόνα τους ή ήταν χωρισμένα από την οικογένειά τους.

Από πλευράς πληθυσμού, η Συρία έχει τον μεγαλύτερο αριθμό εκτοπισμένων ανά τον κόσμο, με 12 εκατομμύρια που είναι σχεδόν τα 2/3 του πληθυσμού της. Οι Παλαιστίνιοι πρόσφυγες και οι πρόσφυγες από την Κολομβία και το Αφγανιστάν σημειώνουν μεγάλο αριθμό. Στη συνέχεια ακολουθεί το Ιράκ και το Νότιο Σουδάν.

 Στο πλαίσιο της επανεγκατάστασης, 37 χώρες υποδέχτηκαν 189.300 πρόσφυγες. Περίπου 500.000 κατάφεραν να επιστρέψουν στα σπίτια τους όπως και 6,5 εκατομμύρια που ήταν εσωτερικά εκτοπισμένοι. Παρόλα αυτά, για πολλούς από αυτούς οι συνθήκες δεν είναι και τόσο ιδανικές και το μέλλον τους παραμένει αβέβαιο.

Το 84% των προσφύγων καταλήγουν σε χώρες μικρού ή μεσαίου εισοδήματος και ένας στους τρείς φιλοξενείται στις λιγότερο αναπτυγμένες χώρες του κόσμου. Το συγκεκριμένο γεγονός, είναι απόδειξη της τεράστιας ανισότητας και της συνεχιζόμενης έλλειψης διεθνούς συναίνεσης σε θέματα υποδοχής των προσφύγων. Παράλληλα, καταδεικνύεται η ανάγκη στήριξης και χρηματοδότησης στις χώρες που στηρίζουν τους πρόσφυγες και τους εκτοπισμένους ανθρώπους.

Σύμφωνα με την Ύπατη Αρμοστεία, εκτιμάται ότι τουλάχιστον 10 εκατομμύρια άνθρωποι δεν είχαν υπηκοότητα ή διακινδύνευαν να γίνουν ανιθαγενείς στα τέλη του 2016. Όμως τα στοιχεία των κυβερνήσεων που έχων δοθεί, δείχνουν τον αριθμό των ανιθαγενών να περιορίζεται στα 3,2 εκατομμύρια σε 75 χώρες.

Οι πόλεμοι και οι διώξεις, αναγκάζουν κάθε χρόνο όλο και περισσότερους ανθρώπους να ξεριζωθούν με τη βία από τα σπίτια τους. Επιφέρουν ένα τεράστιο ανθρώπινο κόστος αφού κατά μέσο όρο 1 στους 113 ανθρώπους στον κόσμο βρίσκεται εκτοπισμένος. Συνολικά, οι πρόσφυγες ξεπερνούν τον πληθυσμό του Ηνωμένου Βασιλείου, της 21^η μεγαλύτερης σε πληθυσμό χώρας.

Επιμέλεια: Μαρία Καραΐσκου