Πλημμύρες στη Βραζιλία: Μετά την καταστροφή, απελπισία και πολεμική

Κάτοικοι στην πολιτεία Μπαΐα, στη βορειοανατολική Βραζιλία, προσπαθούν να σώσουν ό,τι σωζεται από τα συντρίμμια μετά τις πλημμύρες που προκάλεσαν οι καταρρακτώδεις βροχές στην πολιτεία αυτή από τον Νοέμβριο, ενώ οι επικρίσεις για τον πρόεδρο Ζαΐχ Μπολσονάρου, ο οποίος λάμπει δια της απουσίας του στο πεδίο, συνεχίζονται και εντείνονται.

Ο απολογισμός των θυμάτων έγινε ακόμη πιο βαρύς, αυξήθηκε στους 24 νεκρούς από τα τέλη του Νοεμβρίου.

Οι πλημμύρες έχουν χτυπήσει 140 δημοτικές ενότητες, ή το ένα τρίτο των κοινοτήτων στην Μπαΐα. Οι πληγέντες πλησιάζουν το μισό εκατομμύριο, οι εκτοπισμένους έχουν ξεπεράσει τους 90.000.

Μετεωρολόγοι εκφράζουν φόβους ότι σφοδρές θύελλες και έντονες βροχοπτώσεις θα σημειωθούν τις επόμενες ημέρες σε πυκνοκατοικημένες πολιτείες στο νοτιοανατολικό τμήμα της χώρας (ιδίως σε Μίνας Ζεράις, Ρίο ντε Ζανέιρο, Σαν Πάουλου).

Στην Ιταπετσίνγκα, μια από τις πόλεις που υπέστησαν τα σκληρότερα πλήγματα, στη νότια Μπαΐα, ο Κάρλους Μπατίστα ντα Σίλβα κοιτάει στον τοίχο το σημάδι που δείχνει σε ποιο επίπεδο έφθασε το νερό.

«Προσπαθήσαμε να σηκώσουμε τα έπιπλα, αλλά δεν υπήρχε χρόνος. Το μοναδικό που μπορέσαμε να σώσουμε ήταν η τηλεόραση».

«Τα χάσαμε όλα»

Στην Ιταμπέ, άλλη πόλη στη νότια Μπαΐα, ο Ουάτσον Γκόμες δείχνει τι απέμεινε από το σπίτι του πεθερού του: μέρος του τοίχου και στοιβαγμένα ξύλα, απομεινάρια επίπλων που καταστράφηκαν.

«Προσπαθούμε να δούμε τι μπορεί να σωθεί στα συντρίμμια. Σε ορισμένα σπίτια, χρειάστηκε να σπάσουμε πόρτες για να βοηθήσουμε ηλικιωμένους ανθρώπους να βγουν», λέει.

«Όταν μπόρεσα να γυρίσω στο σπίτι μου, το νερό μου έφθανε ως τον αφαλό. Τα χάσαμε όλα, υποστήκαμε ολοκληρωτική καταστροφή», δήλωσε η Ελιάν Σίλβα, άλλη κάτοικος της Ιταμπέ.

Στις πόλεις εκείνες όπου το επίπεδο του νερού έχει αρχίσει να πέφτει, κάνουν πλέον την εμφάνισή τους αληθινά βουνά από συντρίμμια, δημιουργώντας ένα σκηνικό απελπισίας. Η πρόσβαση σε συνοικίες που παραμένουν πλημμυρισμένες είναι εφικτή μόνο με φουσκωτές βάρκες ή ελικόπτερα.

Άλλες κοινότητες απειλούνται ακόμη από νέες πλημμύρες και οι κάτοικοί τους χρειάστηκε να απομακρυνθούν από τα σπίτια τους προληπτικά.

Πυροσβέστες στην Μπαΐα παρακολουθούν στενά περίπου δέκα φράγματα που υπάρχει κίνδυνος να υποστούν ρήξη και ρεύματα που απειλούν να υπερχειλίσουν. Πάνω από 40 δρόμοι έχουν υποστεί ζημιές.

Ο πρόεδρος κάνει τζετ-σκι

Ο ακροδεξιός πρόεδρος Ζαΐχ Μπολσονάρου υπέγραψε την Τρίτη διάταγμα που εγκρίνει την εκταμίευση έκτακτων πιστώσεων 200 εκατ. reais (περίπου 21 εκατ. ευρώ) για την αποκατάσταση των ζημιών στις υποδομές των πέντε πολιτειών που επλήγησαν, με το μεγαλύτερο μέρος του ποσού (80 εκατ.) να αφορά την Μπαΐα.

Όμως για τον κυβερνήτη της πολιτείας, τον Χούι Κόστα, τα κεφάλαια αυτά είναι «ανεπαρκή».

«Η έκταση της καταστροφής είναι εντυπωσιακή. Θα έλεγε κανείς πως έγινε πόλεμος», τόνισε ο πολιτικός του Κόμματος Εργαζομένων (PT, κεντροαριστερά), της παράταξης του πρώην προέδρου Λουίς Ινάσιου Λούλα ντα Σίλβα, που θεωρείται φαβορί στην πιθανή αναμέτρησή του με τον κ. Μπολσονάρου στις προεδρικές εκλογές του Οκτωβρίου του 2022.

Τη Δευτέρα, ο Χούι Κόστα χαρακτήριζε τις πλημμύρες στην πολιτεία του «τη χειρότερη καταστροφή στην ιστορία της Μπαΐας».

Η απουσία του αρχηγού του κράτους προκαλεί φραστικά πυρά: καθώς υπουργοί του επιθεωρούσαν από αέρος τις πληγείσες περιοχές την Τρίτη, εκείνος φωτογραφιζόταν κάνοντας τζετ-σκι σε παραλία στην πολιτεία Σάντα Καταρίνα, στη νότια Βραζιλία.

«Ελπίζω να μη χρειαστεί να συντομεύσω τις διακοπές μου», είπε ο κ. Μπολσονάρου σε υποστηρικτές του, σύμφωνα με πληροφορίες του πολιτειακού ειδησεογραφικού ιστότοπου ND Mais.

Η ετικέτα #BolsonaroVagabundo («ακαμάτη Μπολσονάρου», σε ελεύθερη απόδοση) είναι από τις ευρύτερα χρησιμοποιούμενες στη Βραζιλία τις τελευταίες ημέρες από χρήστες του Twitter.

Την Τετάρτη, ο αρχηγός του κράτους περιορίστηκε να αναρτήσει σε ιστότοπους κοινωνικής δικτύωσης βίντεο με ελικόπτερο του Πολεμικού Ναυτικού καθώς διανέμει τρόφιμα με τη λεζάντα «πάντα - στην Μπαΐα».

«Δεν πρόκειται απλά για ανευθυνότητα, είναι έλλειψη ενσυναίσθησης. Σχεδόν 500.000 άνθρωποι είναι πλημμυροπαθείς στην Μπαΐα - και πού είναι ο πρόεδρος;» σφυροκόπησε μέσω Twitter χθες ο βουλευτής Μαρσέλου Φρέισου.

Διασημότητες έχουν κινητοποιηθεί, καλούν να γίνουν δωρεές για να προσφερθεί βοήθεια στους πλημμυροπαθείς, ανάμεσά τους οι διάσημοι τραγουδιστές Ζιλμπέρτο Ζιλ και Καετάνο Βελόσο, που κατάγονται και οι δύο από την Μπαΐα.