Βρετανία: Συνεργάτης Τζόνσον για το χειρισμό της πανδημίας - «Έλλειμμα ηγεσίας και χάος»

«Απουσία σχεδίου», «αναποφασιστικότητα», «έλλειμμα ηγεσίας και χάος», ως προς τον χειρισμό της πανδημίας, καταλόγισε στον πρώην Πρωθυπουργό του Ηνωμένου Βασιλείου Μπόρις Τζόνσον, ο τότε στενός συνεργάτης του, Λι Κέιν.

Ο επικεφαλής επικοινωνίας της Ντάουνινγκ Στριτ εκείνη την περίοδο καταθέτει στην εν εξελίξει δημόσια έρευνα για τον χειρισμό της πανδημίας της COVID-19.

Η τρέχουσα φάση της έρευνας αφορά τις κινήσεις της κυβέρνησης Τζόνσον. Τους προηγούμενους μήνες εξετάστηκε ο βαθμός ετοιμότητας των αρμοδίων αρχών.

Ο κ. Κέιν σχολίασε κατά την κατάθεσή του ενώπιον της βαρόνης Χάλετ, της νομικού που προΐσταται της έρευνας, πως η πανδημία του κορωνοϊού «ήταν η λάθος κρίση για τις ικανότητες αυτού του πρωθυπουργού». Εξήγησε ότι ο Μπόρις Τζόνσον καθυστερούσε στη λήψη αποφάσεων και ότι άλλαζε εύκολα γνώμη, μια κατηγορία που έχει επισημανθεί και από άλλους μάρτυρες.

Ο κ. Κέιν πρόσθεσε ότι η Ντάουνινγκ Στριτ υποτίμησε αρχικά την έκταση του κινδύνου από την COVID-19, θεωρώντας εσφαλμένα ότι υπήρχε επαρκές σχέδιο αντιμετώπισης μιας τέτοιας πανδημίας.

Υπερασπίστηκε πάντως τον κ. Τζόνσον για την απουσία του από τις αρχικές συσκέψεις για την αντιμετώπιση του κορωνοϊού, λέγοντας ότι είχε λάβει διαβεβαιώσεις πως υπήρχε επαρκής σχεδιασμός δράσεων. Είπε δε πως ο κ. Τζόνσον επαναλάμβανε πως δεν έπρεπε να υπάρξει υπερβολική αντίδραση από την κυβέρνηση.

Ερωτηθείς από τον δικηγόρο της έρευνας Άντριου Ο' Κόνορ για ορισμένα μηνύματα που έχει ανταλλάξει με άλλους αξιωματούχους της Ντάουνινγκ Στριτ στο WhatsApp, τα οποία έχουν παραχωρηθεί στη βαρόνη Χάλετ, ο κ. Κέιν παραδέχθηκε ότι από νωρίς εξέφραζε ανησυχίες για ανεπαρκή αντίδραση στην αρχική φάση της πανδημίας από τον τότε πρωθυπουργό, αλλά και από την ομάδα γύρω του.

Σε ερώτηση για τα περί «ανοσίας της αγέλης», ο κ. Κέιν είπε ότι δεν αντιμετωπίστηκε ως «στόχος», όπως είχε κατηγορηθεί η κυβέρνηση, αλλά ως κάτι «αναπόφευκτο», διότι η αρχική εκτίμηση ήταν ότι οι πολίτες δεν θα ανέχονταν ένα μακρύ σε διάρκεια lockdown. Η στάση αυτή άλλαξε όμως υπέρ των lockdown όταν άρχισαν να παρουσιάζονται τα ανησυχητικά μοντέλα διασποράς του ιού που προειδοποιούσαν πως το σύστημα υγείας NHS θα καταβαλλόταν.

Αναφορικά με την καθυστέρηση 11 ημερών στην επιβολή του πρώτου lockdown, τον Μάρτιο του 2020, σε σχέση με τις συστάσεις των επιστημόνων, ο κ. Κέιν την απέδωσε στην «αναποφασιστικότητα» του Μπόρις Τζόνσον και της υπόλοιπης ομάδας στη Ντάουνινγκ Στριτ.

Για το απόγευμα, έχει οριστεί η πιο πολυαναμενόμενη κατάθεση, αυτή του αμφιλεγόμενου πρώην επιτελάρχη της Ντάουνινγκ Στριτ Ντόμινικ Κάμινγκς, που τότε ήταν ο στενότερος σύμβουλος του Μπόρις Τζόνσον και πλέον είναι ο σφοδρότερος επικριτής του.

Στις επόμενες φάσεις της έρευνας θα εξεταστεί ο αντίκτυπος της πανδημίας στο σύστημα υγείας, οι κινήσεις αναφορικά με τα εμβόλια, την προμήθεια υλικών από την κυβέρνηση και οι επιπτώσεις στον τομέα της κοινωνικής περίθαλψης. Θα προστεθούν περισσότερα κεφάλαια έρευνας, τους προσεχείς μήνες.

Αποστολή της έρευνας δεν είναι η απόδοση ποινικών ευθυνών αλλά η εξαγωγή συμπερασμάτων ώστε να αποφευχθούν τα ίδια λάθη σε μια μελλοντική πανδημία.

Η διαδικασία θα ολοκληρωθεί το 2026, αλλά θα υπάρχουν ενδιάμεσες εκθέσεις με συμπεράσματα και συστάσεις.

Ανταπόκριση: Θανάσης Γκαβός, Λονδίνο

ΣΤΣ