Έναρξη νέων συνομιλιών για τη Β. Ιρλανδία στο πλαίσιο του Brexit

Οι σημερινές συνομιλίες περιγράφονται ως «προκαταρκτικές» πριν από τη συνάντηση του Βρετανού Υφυπουργού Brexit λόρδου Φροστ και του αρμοδίου Αντιπροέδρου της Κομισιόν Μάρος Σέφτσοβιτς στις Βρυξέλλες, ενδεχομένως και την Παρασκευή.

Στη συνέχεια θα ακολουθήσουν κάποιες εβδομάδες συζητήσεων ώστε οι δύο πλευρές να προσπαθήσουν να καταλήξουν σε συμφωνία.

Ο νέος γύρος συνομιλιών έρχεται μετά από ένα διήμερο έντονης κινητικότητας. Την Τρίτη ο λόρδος Φροστ ξεκαθάρισε ότι όσον αφορά το Λονδίνο το πρωτόκολλο «δεν λειτουργεί» και ζήτησε σημαντικές τροποποιήσεις. Την Τετάρτη ο κ. Σέφτσοβιτς παρουσίασε μία σειρά υπαναχωρήσεων από την πλευρά της ΕΕ σε μια προσπάθεια συμβιβασμού.

Επί της ουσίας οι Βρυξέλλες προσφέρουν σημαντική απλοποίηση των διατυπώσεων κατά τους τελωνειακούς ελέγχους για τη μεταφορά προϊόντων από τη Μεγάλη Βρετανία (δηλαδή από Αγγλία, Σκωτία και Ουαλία) προς τη Βόρεια Ιρλανδία. Επιπλέον, προτείνουν μείωση κατά 80% των υγειονομικών και φυτοϋγειονομικών ελέγχων σε προϊόντα που ακολουθούν την ίδια διαδρομή.

Η Κομισιόν είπε επίσης ότι είναι διατεθειμένη να επιτρέψει την προμήθεια φαρμάκων προς τη Βόρεια Ιρλανδία από εταιρείες στη Μεγάλη Βρετανία, καθώς και να δώσει σε θεσμούς της Βόρειας Ιρλανδίας μεγαλύτερο ρόλο στις επιτροπές εποπτείας της εφαρμογής του πρωτοκόλλου.

Επισήμως εκπρόσωπος της βρετανικής κυβέρνησης είπε ότι το Λονδίνο θα εξετάσει «σοβαρά και εποικοδομητικά» τις προτάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

Παρόλα αυτά, οι περισσότεροι αναλυτές εκτιμούν ότι η βρετανική πλευρά θα θέσει ως όρο για την επίτευξη συμφωνίας την άρση δικαιοδοσίας του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου επί της εποπτείας εφαρμογής του πρωτοκόλλου.

Το Πρωτόκολλο για τη Βόρεια Ιρλανδία που συνοδεύει τη Συμφωνία Αποχώρησης του Ηνωμένου Βασιλείου από την ΕΕ αποσκοπεί στην αποφυγή επαναφοράς σκληρών συνόρων μεταξύ Β. Ιρλανδίας και Δημοκρατίας της Ιρλανδίας, που παραπέμπουν στις Ταραχές προηγούμενων δεκαετιών.

Ως εκ τούτου, η Βόρεια Ιρλανδία διατηρείται επί της ουσίας στην τελωνειακή ένωση της ΕΕ, κάτι που συνεπάγεται ελέγχους σε προϊόντα που διασχίζουν τη Θάλασσα της Ιρλανδίας, δηλαδή από τη Μεγάλη Βρετανία προς τη Β. Ιρλανδία. Η συνθήκη αυτή, υποστηρίζουν το Λονδίνο και οι Βορειοϊρλανδοί Ενωτικοί, υπονομεύει την ακεραιότητα του Ηνωμένου Βασιλείου.

Οι επικριτές της βρετανικής κυβέρνησης τονίζουν ότι ο ίδιος ο Πρωθυπουργός Μπόρις Τζόνσον συναίνεσε και χαιρέτισε τους όρους του πρωτοκόλλου. Ο πρώην επικεφαλής σύμβουλός του Ντόμινικ Κάμινγκς ισχυρίστηκε τη νύχτα της Τρίτης μέσω Twitter ότι η υπογραφή του πρωτοκόλλου ήταν απλά κίνηση τακτικής και ότι πάντα υπήρχε η πρόθεση τροποποίησής του από τη βρετανική πλευρά.

Το Λονδίνο έχει προειδοποιήσει ότι αν δεν ικανοποιηθεί από τις αλλαγές στο πρωτόκολλο θα αναστείλει μονομερώς πτυχές της συμφωνίας, επικαλούμενο το Άρθρο 16 του πρωτοκόλλου.